تأثیر شبكه‌ های حمل و نقل بر محیط‌ زیست

در این مقاله، در مورد مسائل وابسته به جاده، بحث و بررسی شده و نیز سیاست‌های برنامه‌ریزی مناسب‌سازی حمل و نقل با محیط‌زیست كه بیشترین دورنمای كاهش مصرف انرژی را ارائه می‌كند، مورد ارزیابی و نتیجه‌گیری قرار گرفته است.

از مسائل وابسته به جاده كه به طبیعت آسیب می‌رساند می‌توان ساخت جاده و نگهداری آن را در مصرف منابع طبیعی نام برد، در حالی كه تغییر منظر طبیعت از بین بردن زه‌كش‌های طبیعی، محیط وحش و سیستم‌های اكولوژیكی نیز از عواقب مربوط به ساخت جاده است.

در عین حال، طراحی، ساخت و نگهداری نامناسب و بد، باعث افزایش سطح تصادفات به‌خصوص در كشورهای در حال توسعه شده است. امروزه در كشورهای پیشرفته، حفظ محیط‌زیست، بخشی عمده از برنامه‌ریزی برای ساخت و نگهداری جاده‌ها را تشكیل می‌دهد. در این كشورها سعی بر آن است تا از اثرات منفی حمل و نقل جاده‌ای بر منظر محیط، سروصدا، كیفیت هوا و محیط زندگی وحش پیشگیری كنند، بنابراین كاربران و استفاده‌كنندگان از حمل و نقل در نتایج محیطی آن شریك هستند در حالی كه لازمه حمل و نقل كارا و كمك‌كننده، توسعه كشور است و در عین حال محیطی عاری از هرگونه آلودگی مورد نظر است.

تأثیر مناسب‌سازی حمل و نقل جاده‌ای بر محیط‌زیست در راستای راهبرد توسعه پایدار تاكنون مورد توجه كمتری قرار گرفته است. اگرچه این بخشی از بخش‌های عمده و تأثیرگذار بر محیط‌زیست بوده و در بسیاری از موارد، موجب عدم تعادل اكولوژیكی می‌شود. توسعه زیربناهای حمل و نقل جاده‌ای علاوه‌بر زمین، منابع طبیعی و انرژی بسیاری را مصرف می‌كند.

تأثیرات عمده اكولوژیكی ساخت‌های حمل و نقل عبارتند از:

▪ از دست رفتن زمین‌های كشاورزی و اختلالات بیولوژیكی

▪ تغییر در آب‌های سطحی و زه‌كش‌ها

▪ فرسایش خاك و رسوب‌گذاری

▪ آلودگی آب، تغییرات در منظر و اكوسیستم

شكی نیست كه برای اجرای سیاست‌های توسعه، گسترش حمل و نقل، ضروری است، اما حفظ محیط‌زیست نیز باید در دستور كار قرار گیرد. ایجاد و توسعه حمل و نقل جاده‌ای، مسائل بسیاری را در رابطه با محیط‌زیست به وجود می‌آورد. این مسائل به چهار دسته تقسیم می‌شوند:

۱) مسائل وابسته به وسیله نقلیه

۲) مسائل وابسته به جاده

۳) مسائل وابسته به استفاده‌كنندگان

۴) مسائل وابسته به سیاست‌ها و خط‌مشی‌ها

● تأثیر شبكه‌های حمل و نقل بر محیط‌زیست

حمل و نقل، كلید توسعه است. حمل و نقل را می‌توان موضوع تأمین حركت انسان و كالا به‌طور مطلوب و اقتصادی تعریف كرد. واضح است كه در این مطلوبیت، ایمنی، راحتی، سرعت، نظم و گستردگی مستقر است. در این رابطه، توجه به همسویی برنامه‌های توسعه حمل و نقل با دیگر بخش‌ها از جمله محیط‌زیست، ضروری است. در ایران، حمل و نقل جاده‌ای، بیشترین سهم را در جابه‌جایی بار و مسافر برعهده دارد. یعنی حدود ۹۰ درصد از حمل بار و مسافر، توسط حمل و نقل جاده‌ای انجام می‌شود.

با توجه به درصد مذكور، راه و زیرساخت‌های وابسته به آن از اهمیتی ویژه برخوردار است. در حمل و نقل با هر شیوه‌ای، دو بخش عمده و وابسته به یكدیگر وجود دارند:

۱) زیرساخت‌های حمل و نقل

۲) وسایل حمل و نقل

در حمل و نقل جاده‌ای، زیرساخت‌ها شامل انواع راه‌ها از جمله، آزاد راه‌ها، بزرگراه‌ها، راه‌های اصلی و فرعی، راه‌های دسترسی و راه‌های روستایی هستند. سیستم حمل و نقل جاده‌ای كه بخش عمده‌ای از شبكه ارتباطات كشور را تشكیل می‌دهد، در مقایسه با دیگر پروژه‌های توسعه، بیشترین تأثیر را بر محیط اطراف خود می‌گذارد. زیرا جاده‌ها به علت گسترش طولی در كاربری زمین‌های مجاور خود، تغییرات بسیاری را ایجاد می‌كنند. یكی از عوامل مهم و اساسی كه در تعارض با زیر‌ساخت‌ها و تسهیلات جانبی راه‌ها وجود دارد، حفظ محیط اطراف جاده‌ها و منظر محیط در قالب حریم راه‌هاست.

پرسش اصلی در این مقاله این است كه چگونه می‌توان یك شبكه ارتباطی را در محیطی طبیعی پیاده كرد بدون آنكه به ارزش‌های كیفی سیمای محیط، خدشه وارد شود؟

پیش از ورود به موضوع اصلی، آگاهی از تعاریف و مفاهیم محیط و توسعه پایدار، ضروری است:

۱) محیط چیست؟

محیط شامل موارد زیر است:

▪ اكوسیستم‌ها و قسمت‌های مختلف آن شامل مردم و جوامع

▪ همه منابع طبیعی و فیزیكی شامل زمین، آب، هوا، معادن، كشتزارها، حیوانات و ساختارهایی نظیر: جاده و ساختمان‌ها

▪ خصوصیات طبیعی یا فیزیكی دارای ارزش انسانی

▪ خصوصیات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و ادراك بصری كه به وسیله موارد فوق، تأثیرگذار و تأثیرپذیرند

۲) توسعه و حفظ محیط‌زیست (توسعه پایدار)

در حالی كه باید از حداقل استانداردها برای زندگی بهره‌مند شویم، در عین حال باید محیط‌زیست را برای استفاده نسل‌های آینده حفظ كنیم.

سؤال اساسی این است كه چگونه می‌توان با درنظرگرفتن ملاحظات زیست‌محیطی به روند توسعه نیز ادامه داد؟ این امر باعث پایداری در بلندمدت خواهد شد. امروزه متخصصان بر این عقیده‌اند كه توسعه پایدار با حفظ ملاحظات زیست محیطی با نفس توسعه نیست.

«ایندیرا گاندی» معتقد بود كه بدترین آلوده‌كننده برای محیط‌زیست «فقر» است. این گفته ممكن است این‌گونه تعبیر شود كه فعالیت‌های اقتصادی، كاهش دهنده كیفیت محیط‌زیست هستند و برعكس حفظ و حراست از محیط‌زیست فرایند توسعه را كاهش خواهد داد. نكته اساسی، موشكافی نوع تكنولوژی به كار رفته در توسعه است. اقدامات ما برای توسعه باید به سویی باشد كه كیفیت محیط‌زیست را كاهش ندهد و این اولین گام در راه توسعه پایدار است.

افزایش سطح کویرها و کاهش کیفیت آب و خاک

افزایش سطح کویرها و کاهش کیفیت آب و خاک یکی از مهمترین معضلات چند دهه ی اخیر است. افزایش جمعیت دنیا و به تبع آن افزایش احتیاج به مواد غذایی باعث رویکرد انسان به کشاورزی شده و در این راستا ، تبدیل اراضی به زمین های کشاورزی بدون در نظر گرفتن مسائل مربوط به آن در بسیاری از مناطق دنیا باعث بروز بحران شده است که یکی از آنها همین پیشروی کویرهاست (9) کویر به جائی گفته می شود که در اثر افزایش محلولهای نمک در سطح خاک ، قابلیت تولید خاک کاهش می یابد و در نهایت به کلی از بین می رود. به بیان دیگر محل تولید غذای انسان تخریب می شود حفظ کیفیت آب و خاک بدلایل ذکر شده یکی از اصلی ترین وظایف انسان در حال حاضر است. زیرا نه تنها نسل حاضر در معرض خطر قرار می گیرند ، بلکه نسلهای آینده نیز از خطر ایجاد شده مصون نخواهند ماند.

در کشور ایران با توجه به قرار گرفتن در موقعیت جغرافیائی خاص ( وقوع در عرض جغرافیایی30 درجه که کمربندی از مناطق بیابانی در روی زمین را شامل می شود ) اهمیت این مسأله دو چندان می شود. کشور ما دارای میانگین بارندگی سالیانه ای بسیار پائین تر از میانگین بارندگی دنیاست ( حدود 3/1 ) و همین مقدار بارندگی نیز پراکنش منظومی چه از نظر مکانی و چه در زمانهای مختلف سال ندارد. لذا باید برای استفاده ی بهینه از منابع آبی موجود حداکثر توجه ( علمی – کاربردی ) اعمال شود. منطقه ی گرمسار نیز که به عنوان محلّ مورد بررسی انتخاب شد دارای خصوصیات جغرافیایی خاصی است. از یک طرف در قسمت شمالی چسبیده به البرز مرکزی و ارتفاعات آن است و از طرفی در طرف جنوب متصل به بزرگترین کویر ایران ( کویر مرکزی ) است (17) که هرگونه استفاده ی نادرست از منابع آبی زیر زمینی این منطقه ، امکان گسترش کویر را بطرف مناطق شمالی ، بیشتر می کند.

در این منطقه در بسیاری از مناطق جنوبی دشت ، به علت کاهش عملکرد محصول در اثر کاهش کیفیت خاک ، زمین ها رها شده و با حفر چاه در دیگر مکانها ، اراضی جدیدی تحت شخم قرار گرفتند یعنی با در نظر نگرفتن توان اکولوژیکی منطقه ، باعث تشدید عمل بیابان زایی در منطقه شده است لذا با تعیین هدفهای تحت بررسی ، امکان جلوگیری از پیشرفت کویر در دیگر مناطق مورد بحث قرار خواهد گرفت تا راه حل هایی مناسب برای این مسأله تشخیص داده شوند.

 سرابق تحقیق :

1-1- مطالعات موردی :

در سال 1370 سمیناری تحت عنوان بررسی علل شوری آبهای تحت الارضی و راه های جلوگیری آن در منطقه ی شرق دریاچه ی ارومیه تشکیل و مقالاتی در این مورد ارائه شد. پایان نامه ای توسط اصغر طهماسبی در سال 1377 در مورد نقش سازنده های شور جهت گسترش بیابان در حوضه ی رودخانه ی اشتهارد انجام شد.

زمین شناسی منطقه ی گرمسار: گسترش وسیع سازند قم در حوزه ی ایران مرکزی و ذخائر محدود نفتی در آن ، سبب گشته که این سازنده از دیرباز مورد توجه باشد. در مورد زمین شناسی دشت گرمسار افراد چون Huber, et al (1960), Kalhor, Huber (1966) (3) مطالعاتی داشته اند.

مطالعه ای تحت عنوان بیابان زائی ناشی از ویژگیهای زمین شناسی ایران ، مطالعه ی موردی ( گنبدهای نمکی ) در حوزه ی آبخیز حبله رود انجام شد و نقش این گنبدها در کاهش کیفیت آب حبله رود مورد بررسی قرار گرفت.

نیز مطالعاتی توسط سازمان جهانی FAO با همکاری سازمان های ذیربط در مورد آمایش سرزمین حوضه ی دشت گرمسار در حال اجراست و این طرح در حال سپری کردن مطالعات مقدماتی است.

در مورد شکل و حالت جبهه های آب شور و شیرین در مناطق ساحلی و نحوه ی تغییرات آنها مطالعاتی توسط دو دانشمند به نام های گیبن و هرزبرگ انجام شد این مطالعات در واقع نشان دهنده ی پمپاژ و مسائل مربوط به آن و تأثیرش در تغییرات تعادل دو جبهه ی آب و تغییر کیفیت آبهاست. این مطالعات بصورت تفصیلی در ادامه می آید. در واقع به کمک فرمولهای ارائه شده می شود بهترین میزان پمپاژ چاه ها را بدست آورد.

1-2- تداخل آب شور و شیرین در سفره های ساحلی :

در محل خروجی آبهای زیر زمینی منتهی به اقیانوسها ، دریاها و دریاچه ها که میزان املاح آنها بالاست و دو سیال با جرم مخصوص متفاوت باعث ایجاد فصل مشترک بین آبهای شور و شیرین شده که آب شور بعلت جرم مخصوص بیشتر در پائین قرار گرفته و آب شیرین در قسمت بالا قرار می گیرد و از بالای این سطح مشترک ، آب زیر زمینی تخیله میگردد. شکل و حرکت این سطح مشترک ، بستگی به تعادل هیدرودینامیک آبهای شور و شیرین دارد. عوامل مؤثر در ضخامت و جابه جائی فصل مشترک عبارتند از : مقدار و غلظت شوری سفره ی شور ، بهربرداری از سفره ( پمپاژ ) و جزر و مد.

اگر بدلایلی مثل پمپاژ ، بارهیدرولیکی فصل مشترک کاهش یابد ( کاهش ضخامت آّب شیرین )، هجوم پیشروی آب شور به لایه ی آبدار شیرین بوجود خواهد آمد ، در نتیجه بهربرداری از آبهای زیر زمینی در نواحی ساحلی از اهمیت و حساسیت ویژه ای بر خوردار است. اگر آب شور از دریا به حوضه ی چاه ها برسد ، منابع آب زیر زمینی غیر قابل استفاده می گردند. بعلاوه ، چون لایه ی آبدار بوسیله ی نمک آلوده میشود ، شاید سالها وقت لازم باشد که بتوان با آب زیر زمینی شیرین کافی موجود ، اثرات آب شور را شستشو داد و بیرون راند.

بین دو مایع مخلوط نشدنی که در مجاور هم می باشند ، اصطلاح سطح مشترک به کار می رود. اما با توجه به اینکه آب شور و شیرین دو مایع مخلوط شدنی و قابل امتزاج در هم می باشند ، به جای سطح مشترک بین آنها ، اصطلاح Tranoataon یعنی منطقه ای که دارای ضخامت محدود بوده و از لحاظ و سایر مشخصات حد واسط منطقه زیرین ( آب شور ) و منطقه ی فوقانی ( آب شیرین ) می باشد ، به کار می رود شکل شماره ی 1 جهت جریان آب در سه منطقه را نشان می دهد :

1-2-1- مخروط بالا آمده آب شور و نحوه ی کنترل آن :

در بهره برداری آبهای زیر زمینی وقتی طبقات آبدار شامل یک لایه ی زیرین از آب شور و آب شیرین بخش بالائی توسط چاه پمپاژ شود ، یک بالا آمدگی محلی و موضعی در سطح مشترک به وجود می آید که به این پدیده مخروط بالا آمده ی آب شور گویند با توجه به شکل شماره ی 2 در شروع پمپاژ (t₌t_.) سطح مشترک افقی بوده ( بالا آمدگی آب شور وجود ندارد ) و با ادامه پمپاژ به علت کاهش بار هیدرولیکی فصل مشترک بصورت متوالی بالا آمده و سرانجام می تواند به چاه برسد:

این امر بسیار خطرناک بوده و ممکن است منجر به غیر قابل استفاده شدن چاه گردد. با قطع پمپاژ مخروط بالا آمده فروکش کرده و به حالت اولیه بر می گردد. مخروط بالا آمده پدیده ی پیچیده ای است که در سالهای اخیر تحقیقات مربوط به آن ادامه یافته تا در طرح چاه ها و بهر برداری از آب شیرین بالای آب شور معیار و رابطه ای پیدا کند.

پارامترهای مهم در این رابطه عبارتند از :

1- تعیین محل مناسب چاه

2- عمق چاه

3- فاصله ی چاه ها از هم

4- میزان پمپاژ و دبی لحظه ای چاه

5- ضخامت آب شیرین و عمق فصل مشترک

6- اختلاف وزن مخصوص آب شور و شیرین

7- تداوم پمپاژ

8- فاصله ی کف چاه از سطح مشترک در شرایط هیدرواستاتیک

یعنی با رعایت پارامترهای ذکر شده در طراحی و بهره برداری از چاه ، اختلاط آب شور و شیرین به حداقل خود می رسد. با روش تحلیلی و بر اساس فرضیات دو پوئی و رابطه ی گیبن هرزبرگ مقدار بالا آمدگی مخروط آب شور در زیر چاه از رابطه ی زیر بدست می آید :

P :: : اختلاف وزن مخصوص آب شور و شیرین

PF : وزن مخصوص آب شیرین

Q : دبی پمپاژ

K : ضریب نفوذپذیری

d : فاصله ی کف چاه از سطح مشترک در حالت هیدرواستاتیکی

سدها واثرات تخريبي آن برروي محيط زيست و انسان

چكيده:

از زمان هاي بسيار كهن تا به امروز احداث سد به عنوان يك راه حل منطقي و مناسب براي تامين آب جهت مصارف كشاورزي ، صنعت و شرب ، كنرل سيلاب ، توليد انرژي از نوع برقابي ، كنترل كيفي ، وغيره شناخته شده است . عملكرد اين سازه هاي آبي به صورت اثرات اجتماعي ـ اقتصادي و اكولوژيكي به صور گوناگون ازجمله توليد غذا ، تامين انرژي ، جلوگيري از خطرات سيل و خسارات مالي و جاني ناشي از آن ، آشكار گرديده و در نهايت اين منابع آبي موجب توسعه و ارتقاي سطح زندگي جوامع بشري گرديده اند .

همانطور كه مي دانيم اگر در ساخت يك سد تمامي عوامل در جهت مثبت عمل نمايند ، اين انتظارات به طور مشخص در قالب اهداف (( احداث سد )) گنجانيده شده است . در مناسب ترين حالت ، بدون تغييرات اكولوژيكي شگرف كه منجر به انهدام و تخريب سيستم اكولوژيك گردد ، احداث سد مزاياي بي شماري به همراه خواهد داشت .

در حاليكه ساخت و بهره برداري از هزاران سد كه در طي 50 سال گذشته احداث شده اند نشان مي دهد كه طرح اينگونه منابع ذخيره آب همواره با موفقيت همراه نبوده و در پاره اي از مواقع موانع و مشكلاتي بروز نموده كه اهداف اصلي از ساخت سد را به خطر انداخته است .

در مواردي به اهداف ساخت سد مانند : تامين آب ، توليد انرژي و غيره نيز دست مي يابيم ، اما اين سازه هاي آبي و درياچه هاي آنها در هنگام ساخت و بهره برداري تغييرات نامناسب فيزيكي ، شيميايي ، بيولوژيكي ، بهداشتي و نهايتا تغييرات شديد اكولوژيكي را در اقصي نقاط جهان پديد آورده اند .درين مطالعه سعي گرديده كه ناهنجاريهاي سد هاي معروف جهان از نظر زيست محيطي مورد بررسي قرار گيرد

واژه هاي كليدي: سد ، محيط زيست ، ،تخريب محيط،انسان ناهنجاريهي زيست محيطي

مقدمه:

احداث سدهاي ناموفق در گوشه و كنار جهان و پيامدهاي ناخوشايند زيست محيطي آنها ، موجب گرديده كه تجديد نظر كلي در مورد (( توسعه )) و (( اكولوژي )) به عمل آيد و (( توسعه پايدار )) به عنوان مبنايي براي ارزيابي مسائل زيست محيطي مطرح گردد.

ازسوي ديگر ، استفاده از تجربه طرحهايي كه تاكنون به انجام رسيده ، با همه موفقيتها ، مزايا و منافع و يا ناكاميها ، تخريبها و نابسامانيها ، مي تواند چراغ راه آينده طراحان چنين سازه هايي باشد ، تا در هنگام طرح و احداث سد و در مديريت برنامه ريزي اجراي آن ، همواره به صورت زنگ خطري در جهت بهتر و مناسب تر نمودن طراحي و انتخاب راهها و روشهاي مناسب تر ساخت و اعمال برنامه ريزي و بهره برداري مناسب از آب ، كمك و ياري نمايد . اگر روزي سد جاجرود تخريب شود چه بلايي به سر مردم ورامين خواهد آمد. در زير به مسايل كلي زيست محيطي بعضي از سدها در نواحي مختلف جهان اشاره مي گردد.

ناهنجاري هاي زيست محيطي سد ها در جهان:

اثرات مثبت سد ها در توسعه و شكو فايي تمامي كشور ها امري بديهي بوده و كسي منكر اين اثرات مثبت سد ها در سطح كره زمين نمي باشد .ولي در كنار اين توسعه در مواردي نيز ناهنجاري هاي زيست محيطي شكل گرفته كه مشكلاتي رابراي ساكنين مناطق اطرا ف سد ها ايجاد نموده است.در زير به اهم اين نا هنجاري ها در سطح جهان اشاره مي شود.

الف:چين:

ناهنجاري هاي زيست محيطي در طرحهاي دره يانگ تسه (Yangtse) زبانزد بسياري از محققين است .براساس قوانين مربوط به حفاظت از محيط زيست در چين ، براي كليه سدهاي متوسط و بزرگ در اين كشور بايد ارزيابي زيست محيطي (EIA)Environmental lmpact ASSessment) ) به عمل آيد ، تا اثرات طبيعي زيست محيطي ، اثرات اكولوژيكي واجتماعي اين منابع آبي مشخص گردند .

در واقع در اين ارزيا بيها ، شناسايي اثرات ، پيامدها ، تاثير منابع آبي ، تخفيف وتسكين موارد بحراني ، ابزارهاي محافظتي وبرنامه هاي بازبيني دائمي گنجانيده شده است . دولت چين جهت تامين آب شرب ، كشاورزي وصنعت طرحهاي بزرگي را بر روي رودخانه يانگ تسه در حال طراحي وساخت دارد ، از جمله طرح دانگ جيانگ كو (Danjiangkou) ، گزهوبا (Gez houba) ، تري گورج

(Three Gorges) ، گيزشان ( Xingshan) ، زيرگول (Zhrgul) ، ووانكسيان (Wanxian) را مي توان نام برد . بر طبق برنامه دولت چين اين طرحها تا 15 ـ 12 سال ديگر تكميل مي گردد .

به جهت عظمت طرحهاي آبي بر روي اين رودخانه ، اثرات و پيامدهاي زيست محيطي آنها نيز فوق العاده با اهميت خواهد بود . از جمله اين طرحهاي با اهميت سد يانگ تسه است . از خصوصيات اين سد مي توان به ابعاد ساختماني اشاره نمود :

ارتفاع سد يانگ تسه در حدود 184 متر وطول تاج آن در حدود 2100 متر است ، وسعت درياچه سد به حدود 1000 كيلومتر مربع مي رسد وحجم درياچه سد در حدود 27 ميليارد مترمعكب است . هزينه اين طرح در حدود 30 ـ17 ميليارد دلار (1200 – 6800 ميليارد تومان ) تخمين زده مي شود !

اهيت اين رودخانه از گذشته دور نيز در زندگي مردم چين نمايان بوده است . در حدود 400 ـ 350 ميليون از مردم چين در كرانه هاي ساحلي اين رودخانه زندگي مي كننند وتخمين زده مي شود كه بيشتر مواد غذايي چين در نتيجه استحصال آب از اين رودخانه بدست مي آيد . در اهداف طرح فوق موارد زير مورد نظر مي باشند :

الف 1ـ توليد الكتريسيته

الف -2ـ تامين آب جهت مصارف كشاورزي ، شرب و صنعت

الف 3ـ مهار و كنترل سيلابها .

منتقدان در ضمن آنكه منافع اقتصادي اين طرح را انكار نمي كنند ، مشكلات ناشي از احداث اين سد را چنين بيان مي نمايد :

الف 4ـ جابجايي 4/1 ميليون نفر از مردمي كه در محل درياچه سد يانگ تسه زندگي مي كردند .

خسارت عظيم مخزن در نتيجه ايجاد سد ، كه باعث شد باغهاي ميوه و اراضي حاصلخيز سواحل رودخانه از بين بروند(ـ8).

اراضي حاصلخيز سواحل رودخانه از بين بروند .

الف 5ـ انقراض نسل تعدادي از گونه هاي كه قدمت پاره اي از انها به دوران دايناسورها مي رسد ، نظير يك نوع ماهي عظيم الجثه و يا حيوانات نادري نظير گربه دريايي ، درناي سفيد ، دلفين ، نهنگ چيني و سگ ماهي .

الف 6ـ لغزش دامنه ها و سقوط صخره هاي عظيم به داخل درياچه كه پايداري سد را به زير سئوال مي برد . براي مثال اگر صخره هوانگلا ( Huangla ) با حجم 8/3 ميليون متر مكعب به داخل درياچه سد سقوط كند ، ايجاد موجي به ارتفاع 75 متر محتمل است . گرچه اين حادثه در فاصله 65 كيلومتري از سد اتفاق مي افتد ، اما مخزن سد پر با شد ، اين موج عظيم خطر ساز خواهد بود .

الف 7ـ وجود حجم زياد رسوبات در مخزن سد .

الف 8ـ عدم انتقال رسوبات به پايين دست سد وخطر كاهش حاصلخيزي اراضي زراعتي .

گندزدایی و دفع پسمانده های بیمارستانی (اسلاید)

•پسمانده های مراقبت از تندرستی شامل همه ی پسمانده های تولید شده به وسیله ی مؤسسات مراقبت از تندرستی ، مراکز پژوهشی و آزمایشگاههاست. علاوه بر این پسمانده های ناشی از منابع «کوچک» یا «پراکنده» مانند پسمانده های تولید شده در جریان اجرای مراقبت از تندرستی در خانه (مانند تزریقات انسولین ، دیالیز و غیره ) را هم شامل می شود. • •طبقه بندی پسمانده های خطرناک مراقبت از تندرستی در جدول زیر خلاصه شده است.

•خانه های کمک های اولیه و آسایشگاه بیماران. •آسایشگاه ها و مؤسسات مراقبت دراز مدت. •مراکز انتقالی . •خدمات پزشکی نظامی . •مراکز پژوهشی و آزمایشگاه های مربوطه •آزمایشگاه های پزشکی و زیست پزشکی . •آزمایشگاهها و مؤسسات بیوتکنولوژی (زیست –فناوری). •مراکز پژوهش پزشکی. •مراکز کالبد شکافی و نگهداری اجساد •پژوهش و آزمایشهای جانوری •بانک خون و خدمات گردآوری خون •خانه های پرستاری از سالمندان

•در چند مطالعه نشانه ای از ایجاد پسمانده در کارهای مراقبت از تندرستی ارائه شده است. داده های به دست آمده از بعضی از این بررسی ها در چند مطالعه ای که تاکنون انجام گرفته است نشان می دهد که ایجاد پسمانده در کارهای مراقبت از تندرستی نه فقط در کشورهای مختلف بلکه در داخل هر یک از کشورها نیز متفاوت است. ایجاد پسمانده به عوامل متعددی بستگی دارد: مانند استقرار روشهای مدیریت پسمانده ، نوع موسسه مراقبت از تندرستی ، نوع تخصص های موجود در بیمارستان ، سهم اق

لام قابل استفاده ی مجدد و مصرف شده در مراقبت از تندرستی ، و سهم بیماران درمان شده به صورت مراقبت روز. بنابراین پیشنهاد شده که این داده ها فقط به عنوان نمونه در نظر گرفته شوند نه به عنوان پایه ای برای مدیریت پسمانده در هر یک از موسسات مراقبت از تندرستی .

*********مطالب کامل تر داخل اسلاید*******

معرفي اجمالي مخازن CNG و آزمونهاي مرتبط با آنها و استانداردهاي مربوط به آنها

مقدمه

با توجه به مشكلات روزافزون آلودگي هوا و عواقب زيست محيطي آن به دليل استفاده از سوخت هاي دودزا (گازوئيل و بنزين و …) كه حجم عمده اي از اين آلودگي توسط وسايل نقليه شخصي يا عمومي توليد مي گردد، استفاده از سوخت گاز طبيعي به دليل توليد حداقل گازهاي آلوده كننده، درصد اولويت هاي دولت ها جهت جايگزين نمودن اين سوخت بار ديگر سوخت هاي موجود در وسايل نقليه قرار دارد.

از مزاياي عمده سوخت گاز طبيعي نسبت به سوخت بنزيني مي‌توان به موارد زير اشاره نمود:

گاز طبيعي در مجموع داراي آلودگي كمتري نسبت به سوخت هاي فسيلي بوده و از لحاظ شرايط عملكردي موتور وضعيت بهتري از بنزين دارند، چراكه نسبت تراكم مناسب براي موتورهاي با سوخت گاز طبيعي14:1 است، در حالي كه عدد اكتان بنزين 90 مي‌باشد و سبب افزايش راندمان و كارآيي موتورهاي گازي مضر مي‌گردد.

چنانچه موتور براي شرايط گاز سوز طراحي شود، قدرت بيشتري از موتورهاي بنزيني دارند. راندمان سوخت گاز حدود 15% بيشتر از بنزين است و همچنين ارزش حرارتي آن نيز حدود 13% بيشتر از سوخت بنزين است. قيمت گاز طبيعي در مقايسه با بنزين براي انرژي سوخت يكسان حدود يك سوم بنزين معادل مي‌باشد. گاز طبيعي آلودگي منواكسيدكربن را تا 90%، اكسيد نيتروژن را حدود 30% و هيدروكربن ها را تا 50% كاهش داده و تقريباً عاري از مواد سرطان زا مي باشند. اين مزيت ها مهمتريت عواملي هستند كه مشوق انتخاب گاز طبيعي به عنوان سوخت خودرو است ولي به اين نكته كمتر توجه مي‌شود كه آمار ايمني خودروهاي گازسوز (NGV) نسبت به تقريباً همه سوختهاي متداول يا جايگزين امروز، مطلوب ترين وضعيت را دارد. بطوريكه گاز طبيعي را به صورت سوختي با ايمني برابر يا حتي ايمني تر از ساير سوختهاي نفتي معرفي مي‌كند.

دلايل اين ايمني بيشتر عبارتند از:

¨ گاز طبيعي داراي دانسيته حدود 6/0 نسبت به هوا است در نتيه به محض نشت‌كردن، سريعاً در هوا پخش مي‌گردد و تجمع نمي يابد.

¨ گاز طبيعي در يك دامنه بسيار محدود (نسبت گاز به هواي 4 تا 15 درصد ) محترق مي‌گردد، درغير اينصورت صورت احترافي رخ نمي دهد.

¨ از سويي لزومي ندارد صاحب جايگاه با خطر نشت از مخزن زيرزميني است و پنجه نرم كند در حاليكه اين يك نكته قابل ملاحظه و مهم در مورد سوختهاي مايع است.

بنابراين درخصوص خودرو گاز طبيعي سوز نكته ايمني مهم متوجه مخزن و متعلقات آن است و آن هم بيشتر به سبب فشار كاري بالايي است كه با آن كار مي‌گردد.

اين مقاله سعي دارد به معرفي اجمالي مخازن CNG و ازمونهاي مرتبط با آنها بپردازند، استانداردهاي مربوط به آنها را بيان كند و مختصري به تكنولوژي ساخت آنها اشاره داشته باشد.

سعي شده اس مطالب تا حد امكان مختصر، اما مفيد و منسجم باشند تا خواننده در فرصتي كوتاه بتواند اطلاعات قابل توجه و مفيدي راجع به مخازن تحت فشار در خودروهاي گازسوز بدست آورد.

بخش اول

انواع مخازن CNG

مخازن CNG برحسب ساختار مي توانند بر چهار نوع باشند:

مخازن نوع اول ـ مخازن تمام فلزي (CNG-1)

اين مخازن از جنس فولاد يا آلومينيوم هستند و شرايط تركيب شيميائي آنها در استاندارد مربوطه ذكر گرديده است.

مخازن نوع دوم ـ مخازن كمرپيچ (CNG-2)

اين نوع مخازن داراي يك لايه داخلي (Liner) از جنس فولاد يا آلومينيوم بدون دز است و قسمت استوانه اي اين لايه داخلي توسط الياف شيشه، آراميد، يا مخلوطي از آنها كه آغشته به رزين است پيچيده شده و اين ساختار كامپوزيتي كه به مخزن داده شده اين امكان را بوجود مي آورد كه بتوان از ضخامت قسمت فلزي كاست و در نتيجه مخزن سبكتري را بدست آورد.

رزيني كه در ساختار مخزن كامپوزيتي استفاده مي‌شود مي تواند از نوع گرما نرم (Thermoplastic) يا گرما سخت (Thermo-setting) باشند.

مخازن نوع سوم ـ مخازن تمام پيچ (CNG-3)

اين نوع مخازن داراي يك لاية داخلي از جنس فولاد يا آلومينيوم بدون درز است و تمام اين لايه داخلي توسط الياف شيشه، آراميد، كربن يا مخلوطي از آنها كه آغشته به رزين است پيچيده است و اين ساختار كامپوزيتي كه به مخزن داده شده اين امكان را بوجود مي آورد كه بتوان از ضخامت قسمت فلزي كاست و در نتيجه مخزن سبك تري را نسبت به دو نوع اول بدست آورد.

مخازن نوع چهارم ـ مخازن تمام كامپوزيت (CNG-4)

اين نوع مخازن داراي يك لايه داخلي (Liner) از جنس پليمر بدون درز است. و تمام اين لايه داخلي توسط الياف شيشه، آراميد، كربن يا مخلوطي از آنها كه آغشته به رزين است. پيچيده شده و اين ساختار تمام كامپوزيت يكي از سبكترين انواع را در مخازن CNG تأمين مي نمايد. در ساخت اين نوع مخازن از تكنولوژي بالايي استفاده شده است و تعداد سازندگااني كه از اين نوع مخازن توليد مي كنند، بسيار معدود است و قيمت آنها نيز بالاتر از ساير انواع مي باشند.

استفاده از مخازن CNG در جهان

خودروهاي گازسوز طبيعي بيش از پنجاه سال است كه در جهان مورد استفاده قرار مي گيرند. استفاده از اين خودروها از سال 1970 به دليل مزاياي زيست محيطي و اقتصادي روبه افزايش و به خصوص استفاده از كامپوزيت ها از سال 1980 توسعه يافته است. در حال حاضر بيش از دو ميليون خودرو در جهان براي استفاده از CNG ساخته و يا تبديل شده اند.

اين خودروها و مخازن آنها سابقة عمومي عالي از خودشان داده اند در حاليكه مخزن فولادي در دنيا متداول ترند، بازار آمريكاي شمالي توسط مخازن كامپوزيت اشغال شده‌اند. بسياري از كارخانه هاي سازنده مخازن CNG داراي سابقه طولاني توليد تسليحات بوده اند و بعداً به توليد اين مخزن روي آورده اند.

آلودگي صوتي

مقدمه

بارها از صداي بوق خودرو يا سر و صداي بيش از اندازه يك موتور سيكلت كه با سرعت از كنارمان رد مي شود، از جا پريده ايم.

انگار ديگر شنيدن تمام اين صداهاي ناهنجار برايمان عادي شده است و تمامي اين آلودگي هاي صوتي، ديگر بخشي از زندگي روزمره مان است كه هرگز خيابان هاي شهر را ترك نمي كنند.

بررسي نتايج مطالعات در يكي از فرودگاه هاي آلمان نشان مي دهد كه سلامت كودكان ساكن در مناطق مجاور اين فرودگاه، بيش از ديگر كودكان در معرض تهديد است.

افزايش ضربان قلب، اختلال در سيستم عصبي و رفتاري از جمله عوارض مهم آلودگي صوتي است كه در ساكنان اين مناطق بروز كرده است.

بررسي ها نشان مي دهد؛ خودروها به دليل تعداد و پراكندگي در سطح شهر، يكي از مهمترين عوامل آلودگي صوتي در شهرهاي بزرگ به ويژه تهران هستند و در حالي كه مسئولان از اجباري شدن رعايت استانداردهاي آلودگي صوتي از سوي خودروسازان از سال آينده خبر مي دهند، به نظر مي رسد كه چقدر دير به فكر اجراي چنين استاندارد‌هايي افتاده ايم و اگرچه اين مسأله بايد سال ها پيش رخ مي داد، اما بي شك رعايت اين استانداردها از سوي بخش هاي مربوط به منظور حفظ سلامت شهروندان هنوز هم دير نيست.

شركت كنترل كفيت هوا در گزارشي اعلام كرد: اغلب شهروندان تهراني از آلودگي صوتي رنج مي برند. بررسي ها نشان مي دهد بيشتر شهروندان تهراني در مناطقي زندگي مي كنند كه سر و صدا در آن مناطق، بيش از استنداردهاي تعيين شده است، به طور مثال در جنوب تهران علاوه بر سر و صداي ناشي از ترافيك، سر و صداي ناشي از فرودگار و راه آهن نيز اين منطقه را از نظر صوتي، بسيار آلوده كرده است.

اين در حالي است كه گسترش روزافزون بزرگراه ها در سطح شهر، ميزان اين آلودگي را به مراتب افزايش مي دهد، يكي از پيامدهاي ناخواسته توسعه اقتصادي در جهان امروز، آلودگي محيط زيست است.

فعاليت هاي صنعتي و خدماتي در سطوح گوناگون با تحميل انواع آلودگي ها بر هوا، آب و خاك همراه است كه يكي از مهمترين آنها،‌ آلودگي صوتي است.

آلودگي صوتي يا به بيان ساده تر، سر و صدا تنها به معني آزردگي خاط نيست.

اگرچه در بسياري موارد به دليل ويژگي آلودگي صوتي كه به تدريج براي گوش انسان عادي مي شود، آثار زيانبار آن جلوه ظاهري كمتري دارد. اما اين آثار پنهان، تا سال ها بر روح و جسم انسان تأثير گذار است.

سازمان بهداشت جهاني (WHO) آلودگي صوتي را تهديدي جدي براي سلامت انسان داشته است كه به دليل تنوع منابع (ترافيك، صنعت، محل كار و همجواري) يكي از گسترده ترين خطرات براي سلامت انسان به شمار مي رود. در اروپا، 40 درصد جمعيت در معرض ترازهايي از صوت قرار دارند كه بالقوه براي سلامت خطرناك است.

دست كم 170 ميليون اروپايي در محل زندگي شان به شدت از آلودي صوتي آزار مي‌بينند. از سوي ديگر، هر ساله منابع مالي بسياري از سوي جامعه صرف جلوگيري يا محدود كردن آلودگي صوتي مي شود كه اجراي قوانين و استفاده از ابزارهاي اقتصادي ماند تعيين جرايم از آن جمله اند. متأسفانه منابع مالي اجتماع محدود است و از اين رو، تلفيق ملاحظات مربوط به آلودگي صوتي با تصميم گيري هاي اقتصادي، به انديشه بيشتر نياز دارد. براي اقتصاددانان اين موضوع دو مشكل اساسي ايجاد مي كند، اول اينكه چگونه و از چه روشي مي توان آزردگي ناشي از آلودگي صوتي را ارزشگذاري كرد؟ محدوديت هاي اين روش ها از ديدگاه هاي نظري، علمي و اخلاقي چيست؟ آيا اين روش ها براي دانشمندان، بهره برداران و تصميم گيران سياسي قابل قبول است؟ آيا ارزش پولي حاصل از مطالعه را مي توان به عنوان ورودي ديگر فعاليت هاي سياستگذاري به كار برد و دوم اينكه كدام تصميمات اقتصادي با استفاده از ارزش پولي آلودگي صوتي تحت تأثير قرار مي گيرند؟

آلودگي صوتي چيست؟

مقدمه

آلودگي صوتي صداي ناخواسته يا صدايي با مدت زمان، شدت يا كيفيت ديگري است كه سبب آسيب جسمي يا رواني به انسان مي شود. واحد انداه گيري صوت دسي بل (dB) است كه يك مقياس لگاريتمي است. هر 10 دسي بل افزايش نشانگر 2 برابر شدن تراز صوت است. واحد دسي بل در شبكه وزنيdBA بر فركانس هايي كه گوش انسان به آنها حساس است و به خوبي با ادراك انسان از بلندي صوت ارتباط دارد، تأكيد مي‌كند. ترازهاي معمولي صوت از 30 تا 90 دسي بل است.

اجراي طرح جامع كاهش آلودگي صوت

مدير كل دفتر بررسي آلودگي هواي سازمان محيط زيست نيز در اين ارتباط گفت: سازمان حفاظت محيط زيست طرح تملك آلودگي صوتي را به تصويب رسانده است كه بنابراين با داشتن رديف بودجه اي مي توان مانند طرح جامع كاهش آلودگي هوا طرح جامع آلودگي صوتي را در 7 محور اجرا كنيم.

دكتر محمدرضا منظم افزود: در اين طرح، محورهاي مختلفي در زمينه استانداردها، پايش مطالعات و تحقيقات و سياست هاي تشويقي در نظر گرفته شده كه طرح توجيه فني آن در دست تهيه است.

وي با اشاره به اينكه تنها تصويب چنين قوانيني كافي نيست، گفت: بايد تلاش شود طرح هايي كه به تصويب مي رسد، به بهترين شكل اجرا شوند و با تداوم آن، افق روشني از دستاوردها را پيش رو داشته باشيم.

هزينه هاي زيت محيطي آلودگي صوتي

ارزشگذاري هزينه هاي ناشي از آلودگي صوتي و دستيابي به اعداد و ارقام پولي ناشي از آنها به گونه اي كه بتواند تا حد ممكن همه انواع هزينه ها را دربر گيرد، به دلايل گوناگون حائز اهميت است.

اين كارشناس ارشد بررسي آلودگي صدا و ارتعاش سازمان حفاظت محيط زيست با اشاره به اين كه هنوز در كشور چنين بررسي هايي انجام نشده است، مي گويد: د نظر داريم به زودي اين طرح را با همكاري چندين مركز علمي مانند دانشگاه ها در كشور آغاز كنيم.

وي افزود: به نظر مي رسد اين مسأله براي نمونه در ابتدا در تهران و بعضي از جاده هاي بين شهري آغاز شود و بعد بر اساس برنامه زمان بندي تداوم يابد. او با اشاره به اينكه نتايج اين مطالعات در تصميم گيري مسئولان براي اجراي طرح هاي عمراني، بسيار ضروري است، ادامه داد: اولين مسأله در توجيه لزوم انجام چنين پژوهش هايي ارزيابي ميزان آلودگي تحميل شده بر جهان است.

تبديل آثار آلودگي صوتي به اعداد و ارقام پولي در جهان امروز كه پايه بسياري مناسبات آن بر علوم اقتصادي بنا شده و فرهنگ غالب در ارزيابي و ارزشگذاري، فرهنگ اقتصادي است، ميزان اين آثار را ملموس تر مي كند. وي گفت: از سوي ديگر، تصميم گيري براي پروژه ها و طرح هاي توسعه در آينده مي تواند بر پايه اين ارزش پولي مورد قضاوت دقيق تر قرار گيرد. يكي ديگر از كاربردهاي چنين مطالعاتي استفاده در طراحي شبكه راه هاست كه در آن، علاوه بر معيارهايي چون زمان طي مسير و كوتاه بودن آن هزينه زيست محيطي مسير و آلودگي صوتي نيز مي تواند مدنظر قرار گيرد. بوبه رژ افزود: هزينه هاي ناشي از آلودگي صوتي شامل هزينه هاي مستقيم مانند ساخت موانع صوتي، عايق بندي، اثر منفي بر قيمت خانه ها و هزينه هاي غيرمستقيم همچون هزينه هاي بهداشتي، بيمه افراد، بهره وري، استفاده كمتر از زمان هاي تفريح و فراغت و ناآرامي است.

« آزمايشگاه ميكروبيولوژي محيطي» گزارشات انجام آزمايشات ميكروبيولوژي محيطي

عنوان آزمايش :

1- جمع آوري و نگهداري نمونه هاي خاك

2 - تهيه لام هاي دفن شده در خاك

آشنايي با روش نمونه برداري، نگهداري و تهيه لام از خاك

ميكرو بيولوژي و شيمي خاك حايز اهميت مي باشند كه بر اساس اصول صحيح جمع آوري و نگهداري كرده و آزمايش مورد نظر را انجام مي دهيم نكته مهم اينكه خاك از جمله محيطهايي است كه حتي در يك محدوده معين ويژگيها و شرايط آن از نظر فيزيكي- بيولوژيك و شيميايي با همديگر فرق دارند. مثلاً در يك محدوده خاص مثل بلندي تپه در مقايسه با ارتفاع كم ويژگيهاي متفاوت مي باشد و حتي در يك باغچه كه به آن كود داده مي شود جاهايي كه كود بيشتري دريافت كرده و يا كمتري دريافت كرده شرايط متفاوتي دارد، بنابراين تهيه اين نمونه ها يا به منظور انجام آزمايشهايي ميكرولوژي انجام مي شود و يا آزمايشهاي شيميايي كه اين دو تفاوتي كوچك از نظر جمع اوري و نگهداري دارند. براي نمونه برداري و جمع آوري از دستگاههاي نمونه بردار خاصي آگلر استفاده مي شود كه غالباً نوعي لوله نمونه برداري است كه طول و قطر مشخص دارد و جنس آن عموماً فلزي مي باشد و ويژگي كه دارند روي سطح آنها مدرج شده است كه به منظور اندازه گيري از عمق مورد استفاده قرار مي گيرد كه به شكل عمودي بر روي نقطه اي كه براي برداشت نمونه مشخص شده است قرار گرفته است و با فشار دادن دست يا فشارمكانيكي در خالك فرورفته تا عمق مورد نظر ازخاك پر مي شوند و بعد محتويات آنها با يك ظرف ترجيحاً استريل يا يك كيسه پلاستيكي منتقل مي شوند.

مرحله دوم نگهداري نمونه ها مي باشد كه اگر مجبور به نگهداري شويم بايستي نمونه هاي جمع آوري شده در شرايطي كه از نظر دما و رطوبت تشابه زيادي با زمان برداشت نمونه دارند نگهداري شوند كه مثلاً در مورد نمونه هاي ميكروبي دماي مشابه دماي برداشت نمونه مناسب بوده كه فعاليت ميكرو لرگانسيم ها را كند مي كند در مورد آزمايشهاي شيميايي روشهايي مانند منجمد كردن و خشك كردن براي نگهداري مورد نظر مي باشد .

مرحله انجام آزمايش:

براي شروع كار ابتدا يك نقطه مناسب را براي برداشت نمونه در نظر مي گيريم و در مرحله اول بايد يك برچسب تهيه كرده و مشخصات دقيق محل برداشت نمونه را روي آن برچسب مي نويسيم يعني اينكه اگر براي برداشت مجدد نياز باشد بايستي بتوانيم نمونه برداري را عيناً تكرار كنيم كه بتدريج فناوريهاي جديد مثل GPS نيز مورد استفاده قرار مي گيرد در درجه دوم مشخصات ظاهري خاك را بايستي يادداشت كنيم كه شامل: نوع دانه بندي خاك- پستي و يا بلندي - خشكي و ديگر مشخصات و بعد از مدتي كه مراجعه كرديم متوجه تغييرات آن شويم معمولاً اين برچسبها حاوي تاريخ، شرايط اقليمي، نام نمونه بردار و هر اطلاعات ديگري كه لازم بوده و به تفسير نتايج آزمايش كمك كند مي باشد.

انجام آزمايش:

پس از تحويل گرفتن وسايل مورد نياز شامل يك كيسه نايلون تميز و دماسنج و تيغه محل نمونه برداري پشت آزمايشگاه كنار درخت بزرگ زبان گنجشك و قسمت شمال غربي آن تعيين گرديد و ضمن مراجعه در محل با استفاده از لوله مخصوص كه براي نمونه برداري پيش بيني شده بود با فشار مكانيكي در محل مورد نظر اقدام به نمونه برداري و تخليه آن داخلا يك پلاستيكي گرديد البته قبلاً با استفاده از دما سنج مخصوص و با فرو كردن آن در داخل و ايست چند دقيقه اي درجه حرارت خاك تعيين گرديد سپس درجه حرارت هوا نيز اندازه گيري و بود. پس از ثبت مشخصات شامل 1- نام نمونه بردار: علي اكبر نوروزي 2- ساعت 15/15 روز دوشنبه 3/12/84 3- مكان: آموزشكده محيط زيست پشت آزمايشگاه ميكرولوژي جنب درخت بزرگ زبان گنجشك و قسمت شمالي آن 4- درجه حرارت هوا 5- درجه حرارت خاك 6- شرايط اقليمي : هوا مرطوب و پس از حدود ده ساعت بارندگي متناوب

در مرحله بعد از تحويل گرفتن يك عدد بوكال ( وسيله قراردادن خاك و لام ها و تماس آنها با همديگر به منظور ايجاد تماس مناسب محيط كشت با خاك) و 6 عدد لام يا اسلايد كه با استفاده از ميكروفيلم آنها را به هم چسباند هو نفوذ ناپذيري آن را تضمين مي كنيم كه يك طرف آنها را با سواپ كه قبلاً با استفاده از محيط كشت نوترينت براث (NB) آغشته مي كنيم ( در شرايط استريل)

پس از آماده كردن سه عدد اسلايد دو طرفه كه يك طرف آن آغشته به محيط كشت NB مي باشد آنها را با فاصله در داخل بوكال قرار مي دهيم و سپس با استفاده از قاشقك ميان آنها را با آرامي با خاك پر مي نماييم و درب بوكال را بسته و در دماي گرما گذاري مي كنيم كه اگر شرايط دماي اطاق اين باشد مطلوب است در غير اينصورت آن را داخل انكوباتور به مدت دو هفته قرار مي دهيم تا ميكروارگانيم ها روي آن رشد كند.

قنات

قنات

بنابر مطالعات تاريخي هسته‌هاي اصلي شکل‌گيري نخستين تمدن‌هاي بشري در کنار منابع آبي بوده‌اند و از اين دست تمدن‌ها کم نيستند و مي‌توان به تمدن‌هاي بين‌النهرين و ماوراالنهر و تمدن‌هاي حاشيهي رودخانه‌هاي نيل و سند و گنگ اشاره کرد.

در همين ابتداي بحث اين نکته پرواضح است که آب و دست‌رسي به آن از جملهي ابتدايي‌ترين نياز‌هاي بشر براي ادامهي حيات خويش است لذا ذهن خلاق بشر در طول تاريخ به شيوه‌هاي گوناگون به کشف راه‌حل‌هاي بديع و خلاقانه‌اي براي رفع اين نياز دست يافته است. به هر کدام از اين دست‌آوردها که بنگريم شاهد نبوغ، آگاهي، پشتکار، درايت و عشق به سرزمين هستيم. حفر کانال‌هاي عظيم، انتقال آب به وسيلهي جوي‌هاي درارتفاع در امپراطوري روم، آب‌رساني توسط لوله‌هاي سفالين در دوره‌هاي پيش از تاريخ و هم‌چنين ابداع فن‌آوري قنات را مي‌توان از نمونه‌هاي برجستهي دستيابي به علوم مهندسي در دوران تاريخي ذکر کرد. بشر در آن زمان با احاطه و شناخت بر علوم هواشناسي و خاک‌شناسي، علم مسّاحي و نقشه‌برداري، علم نيارش سازه (استاتيک) و فن ساخت و ساز، موفق به به‌وجود آوردن دست‌آورد‌هايي شده که در حال حاضر نيز با وجود امکانات بسيار پيش‌رفته چندان سهل‌الوصول نمي‌باشند.

اجداد ما آب‌هاي شيرين دامنهي كوهستان را با كمك فن قنات‌سازي كه روش ابداعي خودشان بوده به حاشيهي كويرها برده‌اند تا شرايط سخت و نامناسب محيط زيست خويش را براي زندگي بهتر و مناسب براي کشاورزي که از اصلي‌ترين شيوه‌هاي زندگيشان بود تغيير دهند.

واژه شناسي قنات

كانال زيرزميني حفر شده توسط انسان كه جهت جمع‌آوري آب شيرين و انتقال آن به سطح زمين براي مصارف كشاورزي، انساني و دامي ايجاد شده است را در ايران و آسياي ميانه قنات و كاريز و در كشورهاي عربي فقره مي‌گويند. كاريز كلمه‌اي پارسي و قنات كلمهي پارسي معرب‌شده است. در ايران خاوري و افغانستان و آسياي ميانه واژهي کاريز بيش‌تر کاربرد دارد و در ايران باختري واژهي قنات. قنات خود عربي‌شده‌ي کنات فارسي است که از ريشهي فعل کندن گرفته شده است.

۱- قنات را در لغت عده‌اي به معناي نيزه معني كرده‌اند که جمع آن، قنوات، قنيات و قني است، كه بعدها، به معناي كانال و مجراي آن و معادل كاريز به كار رفته است، عده‌اي نيز آن را از كلمهي پهلوي كانيكه برگرفته از كانال و فعل كن و كندن مي‌‌دانند كه به زبان عربي رفته و معرب شده است. اين كلمه در زبان آكدي و آشوري به شكل قانو، در عبري به صورت قنا و قانو و در لاتين، به صورت كانال ديده مي‌شود و در زبان پهلوي نيز به شكل كهس به كار رفته است و معادل فارسي امروزي آن، كلمه كاريز و كهريز است.

بسياري از پژوهشگران، تاريخ حفر قنات را به دورهي هخامنشي نسبت مي‌دهند. علت اين است كه از دورهي ماقبل هخامنشي سنگ‌نبشته‌هاي اندكي باقي مانده و چون سند مكتوب از ماقبل اين دوره وجود ندارد اين دوره را به غلط دورهي ماقبل تاريخ مي‌دانند در حالي كه علم باستان‌شناسي، مردم‌شناسي و زبان‌شناسي رازهاي نهفتهي زيادي را از دوران ماقبل تاريخ براي انسان آشكار نموده است.

مي‌دانيم كه تاريخ مدنيت و تاريخ شفاهي در ايران بسيار ديرينه‌تر از دورهي هخامنشي است و اصولاً يافته‌هاي باستان‌شناسي در شرق چين و آسياي مركزي و شرق ايران ثابت مي‌كند كه مدنيت در شرق ايران و داستان‌هاي ايران و توران مربوط به دوراني بيش‌تر از پنج‌هزار سال قبل مي‌شود، يافته‌هاي باستان‌شناسي شهر سوخته و جيرفت و آثار به دست آمده از تمدن هليل رود و آثار تمدن شهرنشيني هفت‌هزار ساله در غرب ايران (مادها) اين فرضيه را اثبات مي‌كند، در حالي كه سنگ‌نبشته‌ها و تاريخ مدون ايران، تنها دوهزار و پانصد سال اخير را، آن هم به طور ناقص پوشش مي‌دهد.

اسامي معادل قنات

در ايران و ساير كشورهاي جهان براي قنات بيش از ٢٧ اسم وجود دارد يا به عبارت ديگر، براي ناميدن اين شيوهي آبياري بيش از ٢٧ اصطلاح به كار برده مي‌شود.

اين اسامي درجنوب غربي آسيا عبارتند از:

قونات، كنانت، كونوت، كانات، خنات، خاد، كنايت، قنات، كارز، كاه ريز، كاه رز، كرز، كاكوريز، كهريز و چين آوولز.

اسامي معادل قنات در آفريقاي شمالي:

فوگارا (فقره)، فقاره، فگاره، مايون، ايفلي، نگولا، ختارا، خوتارا، رتارا.

اين اسامي در عربستان عبارتند از:

فلج، افلج، فلج.

قنات در گسترهي تاريخ

پژوهشگران به‌اتفاق معتقدند كه بهره‌برداري از قنات ابتدا در ايران صورت گرفته و در دورهي هخامنشي توسط ايرانيان به عمان، يمن و شاخ آفريقا نيز راه يافت سپس مسلمانان آن را به اسپانيا بردند. مهم‌ترين و قديمي‌ترين كاريزها در ايران، افغانستان و تاجيكستان وجود دارد. در حال حاضر در ٣٤ كشور جهان قنات وجود دارد ولي چهل‌هزار قنات فعال موجود در ايران چند برابر بيش‌تر از مجموع قنات‌ها در ساير كشورهاي جهان است. مهم‌ترين قنات‌هاي ايران در استان‌هاي كويري خراسان، يزد، كرمان، مركزي و فارس وجود دارد.

قنات يا كاريز يكي از شگفت‌انگيزترين كارهاي دسته‌جمعي تاريخ بشري است كه براي رفع يكي از نيازهاي مهم و حياتي جوامع انساني، يعني آب‌رساني به مناطق كم آب و تأمين آب شرب انسان، حيوان و زراعت و با كار گروهي و مديريت و برنامه‌ريزي به وجود آمده است. اين پديدهي شگفت‌انگيز آب‌رساني از ديرباز و از عصر آهن به‌عنوان يكي از منابع تأمين آب شرب و كشاورزي در مناطقي كه با خطرات خشك‌سالي در فلات ايران روبه‌رو بوده‌اند، نقش كليدي و مؤثري در نظام اقتصادي و حيات اجتماعي كشور داشته و موجب شكوفايي اقتصاد كشاورزي و ايجاد كار و فعاليت‌هاي متعدد شهري و روستايي و باعث آرامش مردم بوده است. به گواه تاريخ، و كشفيات باستان‌شناسي اين فن‌آوري مهم از ابتكارات ويژهي ايرانيان بوده و به تدريج، به ساير مناطق جهان، از جمله منطقهي اروپاي غربي، شمال آفريقا، چين و حتي به بخش‌هايي از آمريكاي جنوبي چون شيلي راه يافته است.

تاريخ قنات در ايران به‌طور مشخص، به دورهي ايران باستان و ماقبل كتابت و به عصر آهن بر مي‌گردد. تمدن پنج‌هزار سالهي شهر سوخته و تمدن هكمتانه و وجود قنات در اين شهر دليل روشني بر ساخت قنات در دورهي ماقبل هخامنشي است. يكي از قديمي‌ترين اسناد مكتوب شناخته شده كه در آن به قنات اشاره شده، شرح هشتمين نبرد سارگون دوم، (پادشاه آشور است كه در سده هشتم قبل از ميلاد مي‌زيسته) عليه امپراطوري اوراتور در سال ٧١٤ قبل از ميلاد مسيح است (محقق فرانسوي گوبلو به كمك يك لوح بزرگ مسي که با خط ميخي و به زبان آكادي نوشته شده، از آن مطلع شده است. اين لوح، اكنون در موزهي لوور پاريس موجود مي‌‌باشد). سارگون از كوه‌هاي زاگرس مي‌گذرد و به ناحيه‌اي واقع در اطراف شهر اوهلو (مرند كنوني) در حدود ٦٠ كيلومتري شمال غرب تبريز در شمال درياچهي اروميه مي‌رسد. او متوجه مي‌شود كه در اين ناحيه رود وجود ندارد. مع‌هذا ناحيه‌اي است كه با آبياري سبز و خرم شده، اما او از اين امر تعجب نمي‌كند براي اين كه او در دشت‌هايي فرمانروايي كرده كه چنين تكنيك‌ها يا سيستم‌هايي از حداقل دو هزار سال پيش در آن‌ها معمول بوده است اما آن‌چه كه او را شگفت‌زده مي‌كند، بي‌اطلاعي از منشاء اين آب‌ها بوده است. به طور قطع، سارگون موفق شد كه قنات را ببيند. اما اين قنات‌ها را چه كساني ساخته‌اند؟ و چه كسي اين تكنيك را به منطقه آورده است؟

به استناد كتيبهي سارگون، اورساي اول پادشاه هم‌عصر او بوده كه اولين قنات را احداث كرده است. بنابراين فرمانرواي آشور، رواج اين تكنيك را كه به گفتهي او پديده‌اي تازه بوده است، به اهالي اوراتور نسبت مي‌دهد. از طرف ديگر در ناحيهي درياچه وان (كه در آن زمان جزء خاك ايران بوده) ناظري در آغاز قرن هشتم قبل از ميلاد، به وجود ٢١ رشته قنات اشاره كرده است. در كتابي تحت عنوان «ارمنستان در گذشته و حال» نوشتهي لهمان ـ مورخ ١٩٢٥، آمده است كه ابداع قنات به اوراتور‌ها تعلق دارد و مي‌دانيم كه اهالي اوراتور، اعقاب بلافصل ارمني‌ها هستند.

برابر مطالب اوستايي و مطابق شاه‌نامهي فردوسي هوشنگ مخترع قنات بوده است و جم يا جمشيد مخترع لباس، تبر، شمشير، بيل و ادوات كشاورزي است مي‌دانيم كه شاهان پيشدادي بر اساس داستان‌هاي شفاهي تا دورهي زرتشت ادامه داشتند واين روايت ها تا زمان فردوسي در ميان مردم نيز نقل مي‌شدند اين داستان‌هاي شفاهي ريشهي هفت تا ده هزار ساله دارند.

اشغال فلات ايران از سوي مادها و پارس‌ها با ايجاد شهرهاي بزرگ و باشكوه همراه است مانند شهرهاي اكباتان (همدان) و پاسارگاد پايتخت قديمي امپراطور ماد كه از سوي كوروش دوم بنيان گذاشته شد. هم‌چنين تخت‌جمشيد كه داريوش اول آن را در نزديكي پاسارگاد به وجود آورد و به صورت پايتخت هخامنشيان درآمد. شهر راگس يا راجس (ري) در چند كيلومتري شهر ري كنوني يكي از پرجمعيت‌ترين شهرها بود. تمامي اين شهرها با استفاده از سيستم قنات توانستد آب خود را تامين كنند و به حيات خود ادامه دهند زيرا در آن زمان رودها و يا چشمه‌هايي بيش از امروز وجود نداشته است. اما به هر حال قديمي‌ترين قنات ثبت‌شده در تاريخ به سه‌هزار سال پيش (٣٠ قرن قبل)، برمي‌گردد كه در آذربايجان و ارمنستان حفر گرديده است. در پي آن، در دورهي داريوش كبير (٤٨٦-٥٢١ ق. م) كه اوج شكوفايي و اقدامات آبياري و حفر كاريز در سرتاسر فلات ايران به شمار مي‌رود. قنات‌هاي متعددي در قلمرو فلات ايران و در عمان و مصر حفر شده است. بر اساس كاوش‌هاي باستان‌شناسي اين باور وجود دارد كه كاريزهاي ايجاد شده در نواحي جنوبي خليج‌فارس، خراسان، يزد و كرمان در دورهي هخامنشيان ساخته شده و قنوات قديمي قم و بسياري ديگر از مناطق ايران در عصر ساسانيان و قنوات تهران در دورهي صفويه و قاجاريه حفر شده است.

از مطالعهي كتب قديم و آثار باستاني ايران پي‌مي‌بريم كه كندن كاريز و تعمير آن و آبياري و زراعت كاري مقدس محسوب مي‌شده است. در ونديداد كه زرتشتيان آن را كتاب الهي مي‌دانند و بعضي نيز آن را دايرة‌المعارف فرهنگ باستان محسوب مي‌كنند چنين جملاتي وجود دارد:

«سوگند ياد مي‌كنم به جاري كردن آب خنك در خاك خشك (كاريز) و عمارت راه و سوگند ياد مي‌كنم به زراعت و كاشتن درخت ميوه».

آقاي گوبلو، دانشمند فرانسوي كه حدود بيست سال در ايران اقامت داشته و در زمينهي آب در ايران كار كرده است، اين سيستم باستاني دست‌يابي به آب زيرزميني را قابل مطالعه مي‌يابد و بر اين اساس وقتي به وطن خود (فرانسه) برمي‌گردد موضوع دكتراي خود را قنات انتخاب مي‌كند و با سفرهاي متعدد به مناطق مختلف جهان و با استفاده از ٥٣٤ منبع علمي، تحقيقي، كتاب يا تز دكتراي خود را تحت عنوان «قنات فني براي دست‌يابي به آب در ايران» مي‌نويسد او در اين نوشتهي خود ثابت مي‌كند كه قنات اختراع ايرانيان است و ده‌ها قرن هم قدمت دارد در حالي كه چيني‌ها فن قنات را تازه چند قرن پس از ايرانيان آموخته‌اند، گوبلو در كتاب خود كه در سال ١٩٧٩ انتشار يافته مي‌نويسد:

«همه چيز دال بر آن است كه نخستين قنات‌ها در محدودهي فرهنگي ايران ظاهر شده‌اند و انگيزهي اصلي از حفر قنات، باور و فرهنگ يك‌جانشيني و توسعهي كشاورزي و آبادي بوده است به طوري كه اين صنعت در ميان ترك‌هاي شرقي و اعراب كه فرهنگ كوچ‌نشيني داشته‌اند رونق نيافته است».

فرمول موتور شور خودرو

اسپری موتورشور

یکی از عواملی که باعث طولانی شدن، عمر مفید موتور اتومبیل شما خواهد شد تمیز و نحوه درست کار کردن موتور خودرو می باشد.

هم چنین داشتن موتور سالم در کاهش آلایندگی های تولید شده نیز سهم بسزایی را خواهد داشت.

با توجه به توضیحات ذکر شده سعی بر آن داشته باشید تا در مورد تمیزی موتور اتومبیل خود نهایت حساسیت را به خرج ببرید.

هم چنین سعی کنید به صورت مرتب و دوره ای موتور اتومبیل خود را تمیز کنید در این صورت شاهد افزایش عملکرد موتور خودرو خواهید شد .

برای تمیز کردن موتور اتومبیل خود، می توانید از اسپری موتورشور استفاده نمایید.

اسپری موتورشور با داشتن قدرت تمیزی بالا می تواند در عرض چند دقیقه موتور اتومبیل خود را تمیز کنید.

استفاده از اسپری شوینده موتور بسیار راحت بوده و شما می توانید به راحتی از این محصول استفاده نمایید.

این فرمول در یک صفحه و با فرمت پی دی اف ارائه شده است

فرمول بوگیر توالت

فرمولاسیون بوگیر توالت ماندگاری طولانی - قدرت جذب و انتشار بالا - ظاهر زیبا - رایحه های متفاوت - مدل : پرتقال ، توت فرنگی ، گل - قابل استفاده در سرویس بهداشتی و حمام و ... - استفاده آسان با کیفیت قابل قبول - مناسب برای منزل و محل کار در یک صحفه با فرمتpdf تقدیم می شود. ...

فرمول پودردستی

 پودر دستی و چند منظوره با قدرت پاک کنندگی و لکه بری فوق العاده مناسب شست و شوی انواع البسه، ظروف، انواع سطوح کاشی و سرامیک و سرویس های بهداشتی است و به گونه ای فرموله شده که از هر نظر برای شما مقرون به صرفه می باشد

فرمول شامپو فرش

به‌دلیل روكش‌های گوناگون مبلمان و الیاف متفاوت فرش‌ها شامپوی فرش و موكت باید با تمام الیاف‌ها سازگار بوده و هیچگونه ضرری برای آن‌ها نداشته باشد. بنابراین استفاده از كمترین مواد شیمیائی در فرمولاسیون شامپو فرش بسیار حائز اهمیت می‌باشد. شامپو فرش بس با پاک‌کنندگی بالا کف فراوان و از بین برنده لکه‌های چربی و آلودگی فرش و مبلمان. شامپو فرش بس بسیار غلیظ و باصرفه است و بدون آسیب به تار و پود فرش و ترکیب رنگ‌های الیاف فرش‌های شما را تمیز می‌کند.

فرمول شامپو کارواش

فرمولاسیون شامپو کارواش غلظت مناسب و قدرت پاک کنندگی بالا سازگاری با محیط زیست کاهش دهنده میزان مصرف آب دریک فایل pdfیک صحفه ای در اختیار شما قرار داده می شود. ...

فرمول شامپو نانو بدون دخالت دست

فرمولاسیون شامپو نانو بدون دخالت دست

نسبت 1 به 100 با اب بدون دخالت دست براقیت بالا

این فرمول به صورت pdf و در یک صحفه تقدیم شما می شود

فرمول شامپو نانو کارواش بدون دخالت دست 2

فرمولاسیون شامپو نانو بدون دخالت دست2 عملکردعالی -هزینه تولید کم -براقیت پس از شستشو بدون دخالت دست مناسب برای فصل زمستان این فرمول به صورت pdf و در یک صحفه تقدیم شما می شود ...